horror religijny

Apartment 7A (2024)

Nowy Jork, rok 1965. Terry Gionoffrio przybywa z małego miasteczka w Nebrasce do Nowego Jorku by zacząć karierę tancerki. Młodziutka kobieta ma pecha, ponieważ podczas jednego z występów doznaje poważnej kontuzji, która nawet po miesiącach powoduje dotkliwy ból i uniemożliwia dziewczynie taneczne popisy na dotychczasowym poziomie. Terry nie poddaje się jednak. Ból pacyfikuje silnymi lekami i rusza na casting do musicalu słynnego producenta Alana Marchanda. Na przesłuchaniu zostaje upokorzona, toteż postanawia wyśledzić Marchanda i udowodnić mu swoją wartość. Tak trafia do apartamentowca Bramaford, w którym… wkrótce zamieszka, a dzieje się tak za sprawą troskliwej pary staruszków, właścicieli budynku, którzy znajdują Terry wymiotującą i półprzytomną na ulicy. Otoczona opieką Minnie i Romana wreszcie może rozwinąć skrzydła, nieświadoma, że oto stała się elementem szatańskiego planu.

O mojej miłości do miejskiej trylogii Polańskiego mogłabym prawić godzinami. „Dziecko Rosemary” na podstawie powieści Iry Levina w świecie filmowego horroru owiane jest swoistym kultem. Tylko najodważniejsi (a może niepoczytalni) poważyliby się na poprawiane oryginału. Zarówno sequel – telewizyjne „What’s happend  to Rosemary Baby?” z lat 70, jak i całkiem świeży remake od Agnieszki Holland nie zaskarbiły sobie większej sympatii widzów. Do zrobienia został tylko prequel i oto przed Wami „Apartament 7A” od Natalie James, tegoroczna halloweenowa dynia.

Produkcja stawia sobie za cel przybliżenie nam wydarzeń poprzedzających te z „Dziecka Rosemary” Polańskiego. Nie, nie poznacie tu historii pary starych okultystów, ani nawet dzieciństwa Rosemary (czyli „Jak wychowań karną i posłuszną klacz rozpłodową dla satanistów?”). Skupiono się natomiast na postaci całkowicie pobocznej, ale w jakiś sposób znaczącej dla fabuły oryginału, czyli Terry Gionoffrio lokatorki Castevetów, którą poznajemy w scenie z pralni gdy gawędzi z Rosemary. Później tę samą Terry widzimy rozpłaszczoną na chodniku pod oknami apartamentowca. Fabuła „Dziecka Rosemry” sugeruje nam więc, że tuż po wprowadzeniu się do Bramford Rosemary i Guy’a Castevetowie pozbywają się Terry, tak jakby zmieniając obiekt zainteresowania – ta klacz, będzie lepsza – przynajmniej ja to tak wówczas rozumiałam. Jednak fabuła prequela skłania się do innej wersji wydarzeń i już nawet nie chodzi o to, że sceny w pralni w ogóle nie uświadczymy.

Nie mniej, schemat jakiego możemy się spodziewać biorąc pod uwagę modus operandi Castevetów jaki zaprezentowali w przypadku Rosemary, w przypadku Terry jest identyczny. Nie ma więc tu miejsca na jakieś zaskoczenie, czy choćby małą zmyłkę. Fabuła nie przysporzy nam więc jakiś szczególnych wstrząsających atrakcji, raczej po nitce do kłębka.

Film oferuje nam też zdecydowanie inną estetykę, nie stara się naśladować starego kina za sprawą użytych technik. Natomiast scenografia, rekwizyty, muzyka czy charakteryzacja to już lata ’60 – całkiem fajny retro klimat. Wizualnie filmowi bliżej do nowej „Suspirii” niż starego „Dziecka Rosemary”. Ostatecznie nie jest to najgorsza droga, ale ortodoksyjnych fanów filmów Polańskiego może taki wybieg zawieść.

Dla mnie nie była to katastrofa. Ostatecznie wolę tę ścieżkę niż naśladownictwo z marnym skutkiem. Przekonujące aktorstwo jest niewątpliwym plusem i w ogólnym rozrachunku podobał mi się pomysł na postać Terry. Podobał mi się też cekinowy szatan – no miał coś w sobie – ale skłamałabym gdybym powiedziała, że atmosfera filmu przyprawia choć odrobinę o te same odczucia paranoi i opresji jakich można doświadczyć obcując z oryginałem. No, nie, nic z tych rzeczy. Film nie jest zły, można powiedzieć, że twórczyni nie nastrzelała obciachu i wybrnęła z karkołomnego pomysłu z twarzą – trzymaną nisko przy ziemi, ale bez jednak. Można obejrzeć, można olać.

Moja ocena:

Straszność: 1

Fabuła: 6

Klimat:7

Napięcie: 5

Zaskoczenie:5

Zabawa: 7

Walory techniczne:7

Aktorstwo:8

Oryginalność:5

To coś: 6

57/100

W skali brutalności: 1/10

Late night with the devil/ Późna noc z diabłem (2024)

Stany Zjednoczone, lata ’70. Gospodarz niegdyś popularnego show „Night Owls with Jack Delroy” podejmuje próbę reanimacji telewizyjnego formatu po dłuższej nieobecności na antenie. Jack jest człowiekiem, który potrafi zrobić naprawdę dużo dla swoich widzów, czego dowodem był odcinek, w którym przytargał do studia swoją terminalnie chorą małżonkę by w wieczornym programie pogadać z nią o umieraniu. Tym razem stawia na samego diabła. W noc halloween roku 1977 do specjalnego odcinka emitowanego na żywo zaprasza parapsycholożkę i jej podopieczną, opętaną nastolatkę.

Bracia Cairnes, z pochodzenia Australijczycy, wymarzyli sobie stworzenie filmu będącego odzwierciedleniem ich osobistych przemyśleń na temat popularnych w czasach ich dzieciństwa nocnych talk show, łącząc to z zamiłowaniem do grozy. Wydawać by się mogło, gdzie Rzym a gdzie Krym? Ale jeśli weźmiemy pod uwagę kwestię socjologicznych uwarunkowań, to myślę, że zarówno zjawiska społeczne jakich można było uświadczyć obcując z niektórymi amerykańskimi formatami, jak i obecna w lata ’70 satanic panic mają ze sobą sporo wspólnego. Nawet w naszych polskich „Rozmowach w toku”, nie emitowanych przecież na paśmie nocnym, tylko normalnie w biały dzień, mogliśmy obserwować cuda niewidy, delikatnie mówiąc patologie wszelkiego kalibru, że nic tylko nasrać na środku i porzygać się na zielono przy wtórze rytuału rzymskiego recytowanego przez Drzyzgę. Twórczy bracia, jak przypuszczam, na zmianę, ukradkiem podglądali ten dorosły świat amerykańskich night show i amerykańskich masakr piłą mechaniczną, a w dorosłości doszli do konkluzji, że to gotowy materiał na horror. I myśl stała się ciałem, a raczej filmową taśmą.

„Late night with the devil” jest niczym znaleziona w kartonie na strychu wypłowiała widokówka, pozdrowienie z innych czasów. Nakręcony kamerami cyfrowymi, z wykorzystaniem pudełkowego formatu zdjęć i oldscholo’wym oświetleniem, dokładnie takim jakim dysponowała amerykańska telewizja w latach ’70, retro scenografia, retro kostiumy i charakteryzacja. Można dać się nabrać, że oto oglądamy stary amerykański talk show.

A w nim, cuda Panie, cuda. Gdy dzięki wstępniakowi wiemy już więcej na temat gospodarza show, przechodzimy do zapoznania się z formułą programu: poważne tematy kontra wygłupy maskotki programu Gusa, wszystko przy muzyce na żywo i aplauzie rozentuzjazmowanej publiczności. Goście starannie skontrastowani, gospodarz w roli siewcy konfliktu. To, czego doświadczymy dalej można nazwać seansem egzorcyzmów na żywo. Nastolatka, przypominająca dobrze znaną Regan McNeal brawurowo prezentuje swoje drugie, demoniczne oblicze. Kicz i groteska zestawiona z najbardziej klasycznym pojmowaniem grozy. Czuć w tym klimat „Egzorcysty”, czy „Carrie”, szlagierów prawiących o zjawiskach paranormalnych. Mnie oglądało się to bardzo dobrze, a niecodzienna konwencja wprowadziła odrobinę świeżości w skostniały motyw.

Moja ocena:

Straszność: 1

Fabuła: 6

Klimat:9

Napięcie:6

Zabawa: 7

Zaskoczenie: 6

Walory techniczne: 9

Aktorstwo: 7

Oryginalność: 8

To coś: 7

66/100

W skali brutalności: 1/10

The First Omen/ Omen: Początek (2024)

Rzym, rok 1971. Młodziutka nowicjuszka Margaret Daino przybywa z Pittsfield do sierocińca Vizadelli by oddać się służbie Bogu. Na miejscu czeka na nią jej dawny opiekun kardynał Lawrence, przeorysza siostra Silvia i rozrywkowa, Luz z którą przyjdzie Margaret dzielić pokój. Dziewczyna jest wyraźnie zagubiona, toteż z jednej strony daje się namówić Luz na nocny wypad do klubu – z którego niewiele później pamięta – z drugiej gorliwie oddaje się miłosiernej służbie bliźnim, ze szczególnym uwzględnieniem jednej z sierot, Carlity. Wkrótce w jej życiu pojawia się ojciec Brenan, snujący upiorne opowieści o rychłych narodzinach antychrysta.

Kto by pomyślał, że remake klasyki może się podobać? „Omen: Początek” w reżyserii (SIC) debiutantki Arkashy Stevenson zbiera wiele pochwał i choć w tym samym czasie na ekrany trafił film z łudząco podobną fabułą („Niepokalana”) to właśnie nowy „Omen” podbił serca widzów. Nawet moje, przyznaję. Oszaleć z zachwytu nie oszalałam, ale biorąc pod uwagę moje nastawienie mogę chyba powiedzieć o efekcie WOW.

Przedsięwzięciu, o którym mówiono już w okolicach 2016 roku, przyświecał cel pojednania pokoleniowych różnic, tak by fani klasyki byli zadowoleni, ale i miał szansę zwabić do kin młode wilki.

Film bardzo fajnie oddaje klimat początku lat ’70, bardzo niespokojnego okresu w historii Włoch. Fabuła wykorzystuje ten historyczny konflikt liberalizmu z konserwatyzmem ścierając ze sobą dwa światy i stojącą u ich progu zagubioną owieczkę Margaret. Niespokojnie na ziemi, niespokojnie i w niebie, bo oto jakiś religijny oszołom prawi o jeszcze większych religijnych oszołomach próbując przeciągnąć na swoją stronę Margaret.

Fabularny twist ukuty wokół proroctwa o narodzinach antychrysta całkiem smacznie się udał choć nie uniknięto pewnych odstępstw od fabuły filmu Richarda Donnera. Na tym właśnie polega problem z sequelami, czasem trzeba trochę namieszać, by uzyskać efekt zaskoczenia tam, gdzie finał historii jest już wszystkim znany. I namieszali.

Fabuła okazała się całkiem okej, ale to nie to mnie najbardziej zaskoczyło w całym moim podobaniu. Produkcja bije pokłony przed klasycznym „Omenem”, podrzuca karteczki z miłosnymi wyznaniami – scena śmierci księdza, wisielec na placu sierocińca – to wszystko sprawia, że świat nowego „Omena” zazębia się ze starym. Nowoczesne zagrywki zostały wykorzystane w słusznej sprawie – znowu scena śmierci księdza, czy też krwawy poród – i trudno się gniewać na twórców za posiłkowanie się technikami komputerowymi. Scenografia, rekwizyty, kostiumy – wszystko jest dopieszczone i widać jak mocno przyczyniło się to do budowania atmosfery. Fajnie wyszło, no fajnie. Sama w to nie wierzę.

Moja ocena:

Straszność: 2

Fabuła: 7

Klimat:8

Napięcie: 7

Zaskoczenie: 6

Zabawa: 8

Walory techniczne: 8

Aktorstwo:8

Oryginalność:6

To coś: 7

67/100

W skali brutalności: 2/10

The Sacrifice Game/ Gra w opętanie (2023)

Święta Bożego Narodzenia roku 1971. Nastoletnia Samantha Kramer nie spodziewa się, że oto tegoroczną gwiazdkę spędzi w murach szkoły z internatem Blackvale Academy. Takie rzeczy przytrafiają się ludziom pokroju dziwaczki Clary, ale nie jej. Dzieje się jednak inaczej i oto Sam staje przed perspektywą samotnej wigilii, no może nie tak samotnej, bo w towarzystwie nauczycielki pani Tanner i Clary. Kiedy dziewczyna zaczyna godzić się z losem i zaczyna znajdować pewne zalety tego rozwiązania (Hej, może ta Clara nie jest taka zła?) do drzwi Blackvale Academy puka niespodziewany gość, a raczej goście. Są oni nikim innym jak poszukiwanymi zabójcami, wariatami dokonującymi rytualnych mordów.

Tak się złożyło, że w tym roku to właśnie „Gra w opętanie” została najpopularniejszym horrorem świątecznym z aspiracjami na podzielenie sukcesu takich produkcji jak „Back Christmas” ’74, do którego zresztą znajdziemy tu parę odwołań/ inspiracji. Pomysł na film zrodził się tak naprawdę już dziesięć lat temu, ale jak to bywa z pomysłami – muszą dojrzeć do realizacji.

Powiem Wam całkiem szczerze, że widząc tytuł pomyślałam, że to jakaś próba naśladowania pomysłu z „Mów do mnie”, którego fabuła, nie da się ukryć opera się na zabawie w opętanie, ale to zupełnie co innego.

Twórcy „Gry w opętanie” osadzili akcje na początku lat ’70, kiedy echa słynnej zbrodni grupy Mansona były bardzo głośne. Scenariusz czepie poniekąd z tej historii obsadzając w rolach antybohaterów oprychów, których działalność może kojarzyć się z Helter Skelter. Mamy tu nawiedzonego guru, który pragnie przywołać demoniczne siły składając krwawe ofiary. Mamy w zestawieniu też piękną diablicę, która robi za całą gwardię 'aniołków Charliego’ i świetnie daje radę.

Akcja jest wartka, po naprawdę krótkim wstępie wjeżdżamy na pełnej bez hamulców. Jest jaskrawo, jest histerycznie, trochę retro klimatu dodaje sprawie smaku i ogląda się to dość przyjemnie. Nie jest to jednak moja tematyka, moje motywy, moje środki wyrazu. Nie rozsmakowałam się, nie zaangażowałam się. Cała brawura i wszystkie popisy średnio zrobiły na mnie wrażenie. Polecać szczególnie nie będę, ale możecie zerknąć.

Moja ocena:

Straszność: 1

Fabuła: 5

Klimat:7

Napięcie:5

Zabawa:5

Zaskoczenie:5

Walory techniczne:7

Aktorstwo:7

Oryginalność: 6

To coś:5

53/100

W skali brutalności: 2/10